بسم الله الرحمن الرحیم
آثار حیا
انسان با صفاتی همچون حیا محبوب و معشوق خداوند می شود.توانگری که می تواند عامل طغیان شود،اگر با حیا توأم شد،محبوب خدا می شود و بالعکس اگر در حالت فقر و نداری،گدایی مردم را کرد و در گدایی پافشاری و سماجت نمود،باعث زایل شدن حیا و دشمنی خدا می گردد.
نوعی از حیا به نام «حیای از خود» وجود داردکه در اوج معارف دینی قرار دارد و نشانی از اتصال ما با وحی الهی است.حیای از خود به این معنا است که انسان آنقدر برای خود ارزش و کرامت قائل باشد که حتی در خلوت خود نیز خجالت بکشد که مرتکب عمل نادرستی شود.
یکی از نقاط کلیدی که ارزش های اسلامی را از ارزش های غربی جدا می کند،حیاست.حیا مرزی است که انسان آزادی خود را محدود می کند تا کرامت او لکه دار نشود.در غرب آزادی انسان اصل است و در اسلام کرامت او.پیامبر اکرم(ص) در وصف مؤمن می فرمایند:«به سبب تکریم و حیا از خداوند،بر نفس خود مسلط است.»
حیا در زمره ی مهارکننده ها و تنظیم کننده هاست و آنچه آن را برجسته تر از دیگر کنترل کننده ها می کند،این است کنترل و تنظیم خود نه برپایه ی ترس است و نه بر پایه ی طمع بلکه بر پایه ی کرامت و ارزش انسان و تجلیل خداوند از اوست و می توان ان را نوعی آزادگی و حریت نامید.
خداوند انسان را با شخصیت آفریده است:« وما فرزندان آدم را گرامی داشتیم.». انسان در قبال این بخشش الهی موظف است که آبروی خود را حفظ کندو مؤثرترین عامل برای حفظ آبروی انسان،حیاست.
مطلب دیگر اینکه انسان بالفطره می خواهد زیبایی های خود را به تصویر بکشد.حال سؤالی مطرح میشود که آیا حیا با پاسخگویی به این خواست فطری انسان تناقض دارد یا خیر؟در نگاه اول شاید به ذهن ما خطور کند با وجود حیا دیگر جایی برای عرضه کردن جمال و زیبایی نمی ماند،اما نگاه اهل بیت(ع)به این قضیه متفاوت است.پیامبر اکرم(ص) می فرمایند:«حیا کانون تمام زیبایی هاست.» و امیرالمؤمنین(ع) می فرمایند:«حیا،علت و راه رسیدن به هر زیبایی است.»
با حیا می توان زیبایی آفرینی کرد.حیا موجب مخفی و یا زشت شدن نمی شود،بلکه باعث می شود زیبایی ها در جای گاه خود ارزشمند جلوه کنند و پایمال نشوند.
به کسی که حیا داشته باشد،هرچند منافق هم باشد،جای امیدواری هست؛چرا که پیامبر اکرم(ص) می فرمایند:«به منافق تا زمانی که اهل حیاست،امیدوارم.»
در حادثه ی عاشورا نیز وقتی «حر» جلوی سپاه امام حسین(ع) را گرفت امام به حر فرمودند:«مادرت به عزایت بنشیند،چه می خواهی؟» و حر در جواب گفت:اگر کس دیگری این سخن را به من گفته بود،نام مادرش را میبردم ولی نام مادر شما را نمیتوان برد مگر به بهترین وجه.و همین حیا و ادب او نسبت به حضرت زهرا (س) باعث شد که توفیق توبه و بازگشت را بیابد و در چشم بر هم زدنی از اسفل السافلین به اعلی علیین سیر کند.